Een kanopeddel kiezen

Op een gemiddelde kanotocht maak je minimaal 1000 slagen per uur. Dat komt neer op ongeveer 8000 slagen per dag en dat maakt van de peddel je primaire werkinstrument. Meer nog dan de kano. Een kanopeddel kiezen, de juiste kanopeddel, moet dus met de nodige zorg gebeuren omdat het een bepalende invloed heeft op de ontwikkeling van je peddel- en vaartechniek. Een kanopeddel kiezen wordt al te vaak als een bijzaak beschouwd. De meeste beginnende peddelaars gebruiken de peddels die ze gratis krijgen bij hun eerste tweedehands kano of ze nemen de eerste de beste peddel die ze in het botenhuis vinden. Dit kan verregaande gevolgen hebben omdat het gebruik van een ongeschikte kanopeddel je verhindert de kanoslagen correct aan te leren en efficiënt te peddelen. Het kan bovendien ernstig letsel aan arm- en schouderspieren veroorzaken. Kortom, je verliest het plezier in kanovaren.

Maar wat is dan de juiste kanopeddel voor jou? Het eerste waar je rekening mee moet houden bij een kanopeddel kiezen is het soort water waarop je peddelt. Zul je voornamelijk wildwater en ondiepe rivieren peddelen of zullen het grote rivieren, meren en vlakwater in het algemeen zijn? Peddels met korte brede bladen zijn het meest geschikt voor wildwater omdat ze je helpen om krachtige, snelle slagen te maken. Voor vlakwater daarentegen ben je beter gediend met een peddel met een lang slank blad. Die worden met een iets hogere slagfrequentie gepeddeld maar elke slag vereist minder inspanning. Dat is minder belastend voor je armen en schouders, vooral tijdens meerdaagse avonturen. Bladen die lang en smal zijn geven meer algemene controle en bouwen geleidelijk druk op wat resulteert in soepelere slagen.

Het meest efficiënte deel van de werk- of krachtfase van je voorwaartse slag is het moment waarop het blad volledig in het water is ondergedompeld en je de steel verticaal houdt en de arm van je greephand horizontaal. Met andere woorden, ongeveer in het midden van je slag. De greephand bevindt zich ter hoogte van je schouder terwijl de kraag van de peddel, waar het blad met de steel samenkomt, zich op de waterlijn bevindt.

Wil je een kanopeddel kiezen, houdt dit dan in gedachten. De maat van de peddel kun je het beste op het water nemen in je eigen kano. De lengte van de steel is namelijk afhankelijk van je zitpositie, de hoogte van het zitje en de vrijboord van de kano. Ga dus in de kano zitten en meet de verticale afstand van je horizontaal uitgestrekte hand tot aan de waterlijn. Deze afstand komt overeen met de afstand van de greep van een peddel tot de kraag.

Op het land ga je op een vlakke ondergrond zitten. Houd de peddel ondersteboven, met de greep tussen je benen. De kraag van de peddel moet tussen je ogen zitten. Meet, zonder een peddel bij de hand, de afstand tussen je zitvlak en je neusbrug.

Kanopeddels zijn er in vele soorten en maten. Ze kunnen kort en breed zijn of lang en smal, maar wat echt bepalend is, is de positie van het drukpunt. In wezen zijn alle kanopeddels variaties op de klassieke otterstaart- en beverstaartpeddels. De otterstaartpeddel heeft de maximale breedte boven het midden van het blad terwijl een beverstaart de maximale breedte aan de onderkant heeft. Het breedste deel van de peddel is het drukpunt en geeft je de grootste impact op het water wat resulteert in onmiddellijke voortstuwing.

Een beverstaart met een lager drukpunt geeft je een directere “pak” op het water maar vereist ook meer inspanning. Je peddelt op kracht in plaats van op finesse. De beverstaart is een uitstekende allround peddel voor zowel korte tochten als langere campingtrips. Een otterstaart is een zachtere peddel omdat deze geleidelijk waterverplaatsing opbouwt. Het drukpunt is pas volledig ondergedompeld op het moment dat het blad verticaal in het water staat. Dat is het meest efficiënte deel van de krachtfase. Dit maakt de otterstaart minder impactvol en een heerlijke peddel voor langere afstanden voor minder krachtige en solo peddelaars. De otterstaart is ook de go-to-peddel voor meer gevorderde slagen zoals de indian- en guideslagen omdat hij dankzij de smalle punt soepeler door het water snijdt.

Er zijn 2 veel voorkomende greepvormen. De peergreep biedt vlakwaterpeddelaars een uitstekend comfort en controle. De vorm past op een natuurlijke manier in de palm van je hand en dat is erg comfortabel op langere tochten. De meeste peddels hebben een peergreep. Het is ook de geschiktste greep voor geavanceerder peddelen wanneer de palmrol in het spel komt. Met de T-greep plooi je je vingers om het handvat zodat je een stevige en zekere greep hebt. Daarom heeft de T-greep de voorkeur van wildwaterpeddelaars.

Houten peddels zijn de absolute klassiekers. Synthetische materialen kunnen niet tippen aan hun levendigheid, flexibiliteit en warmte. Ze zijn vaak iets zwaarder dan composiet peddels maar lichter dan peddels met plastic of aluminium onderdelen. Hout heeft wel wat onderhoud nodig. Het oliën van een peddel duurt ongeveer 15 minuten maar het is een zeer bevredigende klus omdat je peddel er nadien als nieuw uitziet. Gelamineerde houten peddels zijn niet hetzelfde als traditionele houten peddels. Het zijn peddels opgebouwd uit strookjes hout die aan elkaar zijn gelijmd en bevatten een mix van zwaardere en lichtere houtsoorten. Ze wegen vaak iets minder, maar zijn ook wat stijver. Wat ze inboeten aan flexibiliteit en schokabsorptie maken ze goed door hun stevigheid.

Het is een goed idee om een ​​extra peddel mee te nemen voor je veiligheid. Bij kapseizen kan je je peddel verliezen of hij kan breken of op een andere manier beschadigd raken. Hoewel een basisback-up meestal voldoet, kan het geen kwaad om een ​​extra peddel te hebben die geschikt is voor een specifieker doel. Als je standaardpeddel een lange otterstaart is kan je reserve bijvoorbeeld een kortere beverstaart zijn. Die kun je dan gebruiken op ondieper water of als er wat meer kracht nodig is. Houd er altijd rekening mee dat de peddel je belangrijkste werkinstrument is. Zonder peddel heb je niets aan je kano.

Je kunt online veel bronnen vinden om een eenvoudige peddelrek te maken maar je kunt je peddels ook gewoon ergens in huis of de garage ophangen. Houd ze vooral uit de zon en bewaar ze in de winter op een droge plaats. Tijdens het transport is het een goed idee om je peddels in een degelijke peddelzak te vervoeren om beschadiging te voorkomen.

Trek op een kanotocht een voetbalsok over je peddelblad tijdens de portages of op de bivakplek. Dat is een gemakkelijke manier om je houten kanopeddel te beschermen en helpt om de mooie esthetiek ervan te behouden. Veel peddelaars geraken verknocht aan hun kanopeddel. Je kunt ze decennialang gebruiken als ze goed worden verzorgd. Een goed gemaakte kanopeddel is de investering waard en is de moeite waard om voor te zorgen.

Je houten peddel heeft niet veel onderhoud nodig als je hem tussen trips goed verzorgt. Maak hem schoon als je hem opbergt en bewaar hem altijd op een droge plaats.

Wij maken onze geoliede peddels na elke trip schoon met een schuurmatje en geven hem een nieuw laagje dubbel gekookte lijnolie. Dat vraagt 5 minuten werk en het houdt je peddel in topconditie.

Indien je verniste peddel gekrast is en je wilt hem herstellen:
• Schuur de beschadigde plek met fijn schuurpapier (280 grit)
• Breng twee lagen satijnglanzende jachtvernis aan (geen watergedragen vernis!)
• Als de tweede laag droog is kun je weer peddelen.