De North Woods peddel

Het leuke aan kanovaren en het verfijnen van je peddeltechniek is dat het nooit stopt. Er valt altijd wel iets nieuws te leren, te verbeteren of bij te schaven. Het is een levenslange leercurve met steeds nieuwe inzichten en ontdekkingen. Zo ben ik recent helemaal in de ban geraakt van de North Woods peddel en de erbij horende peddeltechniek.

Regelmatig werd mij de voorbije jaren door klanten gevraagd of ik een North Woods peddel zou willen/kunnen maken. Dat leek mij wel wat, maar als ik dan vroeg hoe die bepaalde peddel er dan wel mocht uitzien kreeg ik meestal niet meer uitleg dan dat het een beverstaartpeddel was met zo’n sierlijke lange greep. Ook van ervaren kanovaarders kreeg ik geen eenduidige uitleg maar vooral veel verschillende interpretaties. Zowel over de peddel als over de bijhorende peddeltechniek gaan er een boel ideeën de ronde.

Gezien de beperktheid van de informatie moest ik dus zelf op onderzoek en wat bleek? Een geheel nieuw en boeiend aspect van de kanocultuur openbaarde zich. De North Woods peddel is de traditionele peddel waar de Maine Guides de voorkeur aan geven, maar hij bestaat al eeuwen en werd ontwikkeld en gebruikt door de Passamaquoddy, Abenaki en Penobscot natives. Hij ontleent zijn naam aan de regio in Maine, de North Woods. Daar werd hij gebruikt om rivieren zoals de Allagash te bevaren.

Het eerste wat opvalt als je een North Woods peddel ziet, is de ongewoon gevormde greep en de lange schacht. De lange en sierlijk toelopende handgreep stelt je in staat je hand gemakkelijk op en neer te bewegen om de peddel te verlengen of in te korten. De natives en de Maine Guides moesten immers in staat zijn om rechtstaand te peddelen om de versnellingen op de rivier te kunnen overschouwen. Uiteraard moesten ze ook geknield of zittend kunnen peddelen. Vandaar de nood aan een peddel die in lengte kan variëren.

Een tweede opmerkelijk kenmerk is de grootte van het blad. Het is een, naar onze normen, grote beverstaart met een goede catch. Hij is bij uitstek geschikt om stroomversnellingen te bedwingen en om de kano goed onder controle te houden in wind en golven op vlak water. Het is een zeer veelzijdige peddel die onder verschillende omstandigheden kan worden gebruikt.

Maar het allerbijzonderste aan de peddel is wel de efficiënte techniek die je gebruikt om de voorwaartse slag en stuurcorrectie te maken. Over de correcte uitvoering van de North Woods Stroke is niet veel documentatie te vinden. Twee namen die centraal staan zijn Garrett and Alexandra Conover Bennett.  Ze zijn professionele kano- en sneeuwschoengidsen sinds 1980  en geregistreerde Maine Guides. Ze hebben zich gespecialiseerd in traditioneel reizen in de wildernis. In een uitstekend artikel in Wooden boat Magazine 1985/67 beschrijft Garrett de North Woods slag als volgt:

“Menig kanovaarder heeft met verbazing staan kijken naar een groep bekwame North Woods-peddelaars die met hun schijnbaar delicate peddels over de wateren van kanoland gleden. Op de één of andere manier lijkt het onmogelijk, of op zijn minst onwaarschijnlijk, dat grote, beladen kano’s kunnen worden voortgestuwd met zo weinig schijnbare beweging van de peddelaars, met zo’n vloeiende gratie dat er nauwelijks een rimpel ontstaat om het pad van de peddel te suggereren. Toch gedraagt de kano zich, alsof hij wordt bestuurd door een mystieke kracht, niet alleen dat, maar hij gedraagt zich ook snel en vloeiend – zoals een arctische zalmforel het waterrijk zou kunnen gebruiken. Veel van het geheim schuilt in de peddel en de techniek voor het gebruik ervan. Met oefening veranderd wat aanvankelijk mysterieus is, in een verfijnde balans van eigenschappen die kano, peddelaar en peddel tot een gracieuze harmonie vermengen.”

Verderop in het artikel vergelijkt hij de North Woods slag met de J-slag:

“De J-slag overbelast sommige spieren en kost veel onnodige energie. Bovendien moet je voortdurend compenseren omdat je niet in de richting gaat die je wilt gaan. (.…) De North Woods slag plaatst al je spieren op een lijn en gebruikt ze allemaal een beetje. Het is een zeer efficiënte slag met subtiele arm- en lichaamsbewegingen waardoor je de hele dag kunt peddelen met weinig vermoeidheid tot gevolg. Je buigt de peddel in plaats van je rug.”

In een eerder artikel in hetzelfde magazine (1983/55), treffend getiteld “Paddle like an Ancient” zegt Garrett’s partner en legendarische peddelmaakster, Alexandra:

“Ik betwijfel of iemand de slag uit een boek of zelfs een film kan leren. Maar als je het geluk hebt het te leren van iemand die weet hoe, dan is de verbetering (van je peddeltechniek) zo dramatisch dat er geen weg meer terug is. Het is alsof je leert lopen na jarenlang kruipen.”

Hoewel ik hier dus gewaarschuwd ben door een expert en ik me bewust ben van de ontoereikendheid van woorden om iets complex als een peddelslag te beschrijven wil ik toch een poging wagen.

Eerst en vooral is er de houding. Je zit gedraaid naar je aanzijde met je knie tegen de gangboord. Je schachthand rust op je bovenbeen en daar blijft ze ook gedurende bijna de hele slag. Ze fungeert als steunpunt. Ook de manier waarop je de peddel met je bovenhand vasthoudt is anders dan bij een klassieke peddel. Je grijpt namelijk niet over de greep maar je legt je hand over de zijkant.

Bij de insteek leun je even naar achteren en steek je de peddel in het water net voor de knie. Aan het begin van de krachtfase wordt de bovenhand naar voor geduwd en beweeg je ook je bovenlichaam voorwaarts. Vervolgens vervolledig je de krachtfase met een torsorotatie. Op het einde verplaats je je schachthand naar je heup. De krachtfase is erg kort, om en bij de 50 cm.

De koerscorrectie vind plaats tijdens de terughaal door het blad naar voor te snijden door het water en lichte druk uit te oefenen. Je brengt je bovenlichaam terug naar voren.

Om terug in de startpositie te komen komt het blad slechts even uit het water waarna het hele proces opnieuw start.

Een erg goede bron om de slag te leren is Becky Mason’s Advanced Solo Canoeing. Naast een aantal ander geavanceerde slagen behandelt ze de North Woods Stroke. Ze demonstreert er de snelle, ritmische peddelstijl met verve. Bij mijn weten is het het enige instructiemateriaal van niveau over North Woods dat er op dit moment is. Het beeldmateriaal is maar een paar minuten lang, maar Becky’s goed te volgen verhaal en de verschillende invalshoeken bieden veel duidelijke beelden van de mechanica van de slag. Een absolute aanrader. Meer info op Becky’s site: www.redcanoes.ca

De North Woods peddels die wij maken zijn gebaseerd op de plannen van Alexandra Conover Bennett zoals gepubliceerd in Wooden boat Magazine 1983/55.

Er is een versie voor de boegpeddelaar met een iets kleiner blad dan dat voor de hekpeddelaar. De peddels worden gemaakt in massief essenhout of gelamineerd uit essen, kerselaar en notelaar.  Als je regelmatig rechtstaand peddelt is de lengte van de peddel gelijk aan je lichaamslengte. Indien je altijd zittend peddelt dan trek je daar 8 cm af. Shop nu

Wil je meer info over de Conovers en de North Woods levensstijl dan vind je op YouTube een interessant interview met het koppel Maine Guides: